Σαν ένα βέλος που διατρέχει τη δραματική αλληλουχία των σκηνών, για να χτυπήσει καίρια στο τέλος, μοιάζει η σπαρακτική, με συνεχή κλιμάκωση, προσπάθεια του Προμηθέα, καθώς επιδιώκει να αντισταθεί στον απολυταρχικό μηχανισμό της τυραννίδας του Δία. Η μορφή του πάσχοντος θεού-προφήτη ορθώνεται εκτεθειμένη στην ερημιά μιας απροσπέλαστης χώρας, στην πέτρινη εξορία στυγερών δεσμών, πάνω σε ένα σημείο καθήλωσης, τιμωρίας και διαπόμπευσης. Εκεί όπου κορυφώνεται η σκληρότητα και η αδιαλλαξία των κρατούντων αρχόντων απέναντι σε όποιον τολμήσει να αντιταχθεί στις αποφάσεις της ηγεμονίας, εκκινεί ο Προμηθέας να ηλεκτρίζει τις παρορμήσεις του.

Σαν φορέας μιας άγρυπνης ψυχικής διέγερσης, που δεν καταλαγιάζει και δεν σβήνει, μα διαρκώς αυτο-αναφλέγεται, ο ήρωας προκαλεί τα αντανακλαστικά μιας αφύπνισης. Με κελεύσματα για την αυτοπραγμάτωση, τη χειραφέτηση και τον οριστικό απεγκλωβισμό από τον καταστροφικό φθόνο στυγνών ηγεμόνων, αντικρούει ακατάπαυστα τις προσταγές του Δία για συμμόρφωση. Μέσα από λόγια πύρινα, προφητικά, άλλοτε αιχμηρά και άλλοτε γεμάτα συμπόνια, μας καλεί, να έρθουμε σε επαφή με μια πηγή υπαρξιακής καταγγελίας ικανής να ανατρέψει οποιαδήποτε ισχύουσα τυραννίδα και να την αμφισβητήσει συθέμελα ως θεόθεν δεδομένη. Στο κάλεσμα αυτό, ο Δίας προτάσσει αμείλικτα, διά των αντιπροσώπων του, άλλοτε την τυφλή υπακοή στις αποφάσεις του, άλλοτε την καταναγκαστική συστράτευση στους δόλιους σκοπούς του.

Κάθε εκπρόσωπος της άρχουσας τάξης μαρτυρά, με την παρουσία του, τις σκοτεινές μεθόδους της ηγεμονίας και επιβεβαιώνει τον άσπλαχνο χαρακτήρα του τυράννου. Όργανα εκτελεστικά, καιροσκόποι σύμβουλοι, εθελόδουλοι, οι οποίοι μεταφέρουν τελεσίγραφα μαζί με τους φύλακες-ακόλουθους που τους συνοδεύουν, εντείνουν τη διαγράμμιση μιας αμείλικτης θεσμικής ιεραρχίας.

Τη σκοτεινή διαδρομή των τακτικών του τυράννου αλλά και τη μαρτυρική προσπάθεια του Προμηθέα, παρακολουθούν οι Ωκεανίδες. Αναζητούν τον ψυχικά πυρακτωμένο προφήτη στον τόπο της καθήλωσης και αφουγκράζονται τους λογισμούς του. Αναρωτιούνται πού οδηγεί ο μόχθος για αλλαγή όταν πληρώνεται με τόσο βαριά ποινή. Οργίζονται μπροστά στον καιροσκοπισμό του Ωκεανού και συνειδητοποιούν σταδιακά τους αυθαίρετους βρυχηθμούς της εξουσίας. Αντικρύζουν, τέλος, το οιστρήλατο σώμα της Ιούς και συντονίζονται με τους σπασμούς της τραγικής μοίρας της. Το αναλώσιμο και βασανισμένο κορμί της, το κορμί που γίνεται βορά για τους αιμοβόρους πόθους του τυράννου, επισφραγίζει οριστικά στην καρδιά τους την αποκτήνωση του Δία.

Οι τελεσίδικες προσταγές του Ερμή, το μόνο που κατορθώνουν, είναι να προκαλέσουν περαιτέρω το θυμικό τους και να συντονίσουν αδιάσειστα τη βούλησή τους με τους στοχασμούς του Προμηθέα. Η τελική τους απόφαση – να κατακρημνιστούν μαζί του στα Τάρταρα – δηλώνει τη συναισθηματική τους μετακίνηση, όπου με μια έκδηλη συγκίνηση μεταστοιχειώνουν τον φόβο σε γενναιότητα. Έχει φτάσει πια η στιγμή που τα πυριφλεγή βέλη των προμηθεϊκών παρορμήσεων έχουν βρει τον στόχο τους. Ως φορέας μιας τελεσφόρας ενόρασης, ως κομιστής ενός ελπιδοφόρου οραματισμού, ο Προμηθέας ετοιμάζεται να πέσει στα Τάρταρα. Μια πτώση που διεγείρει αγέρωχα, ερεθίζει ακατάπαυστα και κλιμακώνει αποκαλυπτικά τη σύγκρουση του αλύγιστου προφήτη με τον στυγνό και αδιάλλακτο τύραννο.

Άρης Μπινιάρης

Η εταιρεία θεάτρου «Δόλιχος» συστάθηκε τον Ιούνιο του 1998 με πρωτοβουλία του σκηνοθέτη, ηθοποιού και μεταφραστή Δημήτρη Τάρλοου και στεγάζεται στο θέατρο Πορεία από το 2000.

Το πολυσυλλεκτικό ρεπερτόριό του περιλαμβάνει σύγχρονα ξένα έργα –μερικά σε πανελλήνια πρώτη παρουσίαση (Το Κτήνος στο Φεγγάρι, Ευρυδίκη, Οικόπεδα με θέα, Το Δάσος, Ολεάννα, Blasted, The Man Who), κλασικά έργα από την παγκόσμια θεατρική (και μη) λογοτεχνία όλων των εποχών σε σύγχρονες διασκευές από σημαντικούς συγγραφείς ή πρωτοποριακές δραματουργίες (Φρεναπάτη –βασισμένη στη L’ Illusion comique του Pierre Corneille, Μιράντα –βασισμένη στην Τρικυμία του Σαίξπηρ, Τρεις Αδερφές, Παντρολογήματα, Δάφνις και Χλόη, Βάκχες, Η Αγριόπαπια, Η Νύχτα της Ιγκουάνα), καινούργια ελληνικά έργα (Η Λήθη, Τυφλό Σημείο, Μεγάλη Χίμαιρα-διασκευή, Το Ευχαριστημένο-διασκευή, Γιούγκερμαν-διασκευή, Ύψωμα 731-σύνθεση, Δόξα Κοινή-σύνθεση).

Η πολυμορφία χαρακτηρίζει και τις υφολογικές επιλογές των παραστάσεων, καθώς ο «Δόλιχος» συνεργάζεται με σκηνοθέτες διαφορετικών σχολών και απόλυτα προσωπικού στίγματος (Στάθης Λιβαθινός, Γιάννης Χουβαρδάς, Oskaras Korsunovas, Δημήτρης Τάρλοου, Γρηγόρης Καραντινάκης, Μάρθα Φριντζήλα, Renate Jett, Cezaris Grauzinis, Δημήτρης Καραντζάς, Άρης Μπινιάρης, Γιάννος Περλέγκας, Μαρία Μαγκανάρη, Αργύρης Πανταζάρας), με σταθερό στόχο μια ζωντανή θεατρική γλώσσα που να εκφράζει τις ανησυχίες (κοινωνικές και καλλιτεχνικές) του σήμερα και ταυτόχρονα να προσηλώνεται στο μέλλον. Περαιτέρω, ο «Δόλιχος» έχει συμμετάσχει σε συμπαραγωγές με ομάδες νέων καλλιτεχνών και έχει διοργανώσει ποικίλες παράλληλες δραστηριότητες.

Οι παραστάσεις του θεάτρου Πορεία έχουν βραβευτεί πολλές φορές από τους σημαντικότερους φορείς στην Ελλάδα και έχουν παρουσιαστεί σε περιοδείες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παράλληλα με τις παραστάσεις, το θέατρο Πορεία προσφέρει στο θεατρικό κοινό δράσεις και εκδηλώσεις που εμπνέονται από το ρεπερτόριο, όπως ανοιχτές συζητήσεις με τους συντελεστές, φιλοσοφικά brunches, συναντήσεις με τους καλλιτέχνες, μουσικές βραδιές, εκθέσεις, κ.ά. Το αφοσιωμένο κοινό του θεάτρου αποτελούν θεατρόφιλοι όλων των ηλικιών.

Το θέατρο Πορεία είναι πλήρως προσβάσιμο και επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.

poreiatheatre.com